Tanuki-Manga

Do licznego już grona bohaterów dołączają kolejne państwa. Tym razem poznamy życie i problemy krajów bałtyckich, z Estonią na czele, a także związki rodzinne krajów skandynawskich. Pozostałą część tomu zajmuje dalszy ciąg historii rewolucji przemysłowej z punktu widzenia różnych krajów europejskich, Japonii i Chin oraz Ameryki. Przy czym należy tu powiedzieć, że z powodów geograficznych, historycznych i kulturowych przebiegała ona nierównomiernie, a czasem z wielkim opóźnieniem – co dosyć przystępnie wyjaśnia autor. Na deser otrzymujemy historię „aksamitnego rozwodu” Czech i Słowacji oraz historię trudnych stosunków samotnej Islandii z resztą pobratymców.

Oczywiście, oprócz korowodu nowych krajów pojawiają się także bohaterowie poprzednich części, jednak nacisk zostaje położony na nowe postaci. Autor jak zwykle przemyca fakty historyczne i kulturowe, które kojarzone są lub wiążą się z daną nacją, upychając dodatkowo w treści ciekawostki – tym razem dowiadujemy się, skąd wziął się specyficzny styl anglo­‑japoński, jaki był powód powstania fastfoodów (a przynajmniej jeden z powodów), na czym polegał przekręt z tulipanami w Holandii oraz jak narodziła się carbonara w wersji amerykańskiej.

Pod względem graficznym można zauważyć, że o ile ogólny styl rysowania postaci pozostał niezmieniony, czyli esdeczkowaty i praktycznie bez tła, o tyle część pasków odchodzi od szkicowej, szarej kreski i obrazki są po prostu wyraźne, narysowane czarną kreską. Nie wiem, czy jest to spowodowane tym, że materiał źródłowy stał się lepszej jakości, czy autor w końcu poczuł się pewniej, ale mam nadzieję, że tak zostanie – po prostu lepiej widać (i rozróżniać) postacie.

Rozdziałów jest ponad 60, tym razem bez lekcji starożytności. Na obwolucie Włochy pozują na tle zdjęć ze swojego kraju, a pod spodem, na okładce w wersji monochromatycznej, rozważają sens posiadania takiego brata. Tomik zakończony został posłowiem od autora oraz najważniejszą bibliografią, z której korzystał.