Tanuki-Manga

Uh, co za porażka. Pierwszy arc (ten zekranizowany w anime) jest naprawdę dobry, ale dalej to równia pochyła, a końcówka to już katastrofa. Po zakończeniu czułem szczery niesmak. Ta manga zaczynała jako precyzyjnie skonstruowany thriller, a skończyła jako shounenowy akcyjniak ze średnio niskiej półki. Momentami wygląda jak parodia samej siebie.

Jest dla mnie ewidentne, że twórcy mieli zaplanowany pierwszy arc, ale na dalszą część mieli co najwyżej kilka luźnych idei i fabułę dorabiali na bieżąco. W środkowej części dało się to jeszcze jakoś czytać, już nie dla historii czy bohaterów, ale przynajmniej dla akcji, ale w finale nawet z nią jest słabo. Końcowy antagonista wypada żałośnie; przez całe rozdziały nie dzieje się nic – to ewidentne zapychacze.

Podejrzewam, że twórcy mieli kontrakt na określoną ilość rozdziałów, a fabuły nie starczyło, bo prawdziwy finał (czytający wiedzą, o czym mówię) był kilkanaście rozdziałów wcześniej, to co wydawano w ostatnich miesiącach można by do szczętu wyciąć z pożytkiem dla tej mangi.

Zależy czy mowa o Polsce czy Japonii. Był konflikt między japońskim właścicielem praw a polskim wydawcą, więc u nas manga jest zawieszona najpewniej na wieczność. W Japonii wyszło 7 tomów i nie jest zakończona.

Dostrzegam u Gou bardzo mądre i pasujące do Lovecrafta podejście – przedstawianie tego, co nieprzedstawialne. „Kolor z innego wszechświata” był czarno­‑białym komiksem o kolorze, tym razem Gou wybrał do adaptacji opowiadanie o mroku, czyli również czymś z samej natury nie do oddania na papierze.

Dostrzegam w tym zrozumienie siły prozy Lovecrafta, u którego terror miał źródło w nieuchwytności potężnych sił, niedających się objąć rozumem. W książce łatwiej jest ująć enigmę, lawirując słowami oddać zagubienie postaci; komiks z natury jest bardziej dosłowny, jednak Gou udało się obejść tę trudność dzięki wyborowi tematów i sprytnym operowaniem ujęciami.

Głupotą bohaterów da sie wyjaśnić niemal wszelkie możliwe obroty fabuły. Można by to kupić, owszem, ale zwykle uznaje się, że w przypadkach procedur dotyczących realistycznych zagrożeń nie wszystko autorowi wolno. Jeśli bohaterowie schrzanili, to twórca powinien przynajmniej później poświęcić chwilę na wyjaśnienie, jak to powinno poprawnie wyglądać.

Nic nie mam co do opisu samej mangi, nie znam jej zresztą, ale:

a poza tym, gdyby takie zawiązanie akcji wziąć zupełnie na serio, to manga skończyłaby się po dziesięciu stronach z Kakeru naszprycowanym środkami antydepresyjnymi

Toż to jakaś piramidalna bzdura, ubrana jeszcze w sarkazm, co nie pomaga w odbiorze. Następny akapit jeszcze pogarsza sytuację, bo opisuje trudności bohaterów w pomocy koledze. A więc oni się męczą, ledwo im się udaje, a wystarczyłoby naszprycować Kakeru prochami, i byłby happy end po 10 stronach – taka jest nasuwająca się interpretacja. Ręce opadają…

Krytykować tę mangę za brak realizmu w tym miejscu jak najbardziej można (a nawet trzeba ze względu na powagę tematu). Wiedząc, że Kakeru się zabije bohaterowie powinni się starać go wysłać do psychiatry i psychologa. Być może, po dłuższym czasie, częściowo by to pomogło. Ich osobista pomoc tak czy siak byłaby niezbędna, więc resztę fabuły można by zostawić bez zmian.


Na marginesie: ta recenzja ot tak sobie zdradza zakończenie całej tej mangi -____-

Daleko jej do typowego yaoi. Romans oczywiście jest, i to w każdej z przedstawionych historii, ale każdorazowo stanowi uzupełnienie bogatszej historii oraz symboliki. Podobało mi się, że wątki romantyczne doskonale wiążą się z resztą i służą przedstawieniu opowieści, której nie dałoby się wyrazić innymi środkami. Dynamika męsko­‑męska jest silnie zaznaczona i kluczowa dla poruszanych motywów. Tak samo jak corrida jest zderzeniem dwóch męskości – torreadora i byka, tak samo jest i ze związkiem głównych bohaterów. Analogia jest silna i centralna dla tej mangi, jest też mocną podstawą do eksplorowania namiętności i fetyszy z nią związanych.

Każde z opowiadań ma tutaj swój centralny symbol oraz fetysz. W pierwszym i najdłuższym jest to zdecydowanie krew, ale później pojawiają się też i inne, na przykład damskie buty oraz balet. Doskonale udaje się oddać związane z nimi emocje, które wciągnęły mnie swoją intensywnością. Jest ona tak duża, że przydają się chwile wyciszenia, i faktycznie – najbardziej przypadło mi do gustu (z pozoru) najspokojniejsze z opowiadań Lumiere. Było zaskakujące, dopiero w zakończeniu w pełni ujawniając stojący za nim zamysł, który jest naprawdę świetny.

Racja, poprawione. Szczegóły były zbędne, więc najłatwiej było skorygować wyrzucając fragment.

Gou ma wyczucie Lovecrafta, trzeba mu to przyznać. Staroświecki styl rysunku, wyraziste i wszechobecne cienie, w końcu skoncentrowanie się na psychologii i emocjach, to wszystko zbliża jego komiks do stylu oryginału. Chciałoby się jednak zobaczyć coś ciekawszego. Levecraft opisuje mnóstwo przedziwnych, ledwo wyobrażalnych istot oraz światów, a tutaj dostajemy zestaw klasyków.

Pierwsze opowiadanie – „Świątynia”, jest rewelacyjne, bo i najbardziej oryginalne. Klimat „Das Boota” w wykonaniu komiksowym widziałem po raz pierwszy i na pewno długo pozostanie mi w pamięci. Jest niedopowiedziane akurat do tego poziomu, który w opowieści graficznej przystoi, nic więcej, nic mniej i jest zakończone w perfekcyjnym momencie. No i te zbliżenia na oczy…

„Ogar” jest bardzo, bardzo klasyczny, ale i bardzo zgrabnie wykonany w ramach owej klasyki. Gotycki klimat aż wycieka ze stron, a kilka kadrów to przykłady poruszającej mrocznej poezji.

Z wszystkich trzech „Zapomniane miasto” podobało mi się najmniej, co nie znaczy, że nie podobało. Jest po prostu bardzo prostolinijne – fabuła jest prosta jak deska i buduje napięcie do z góry wiadomego finału. Wszystko jest zrobione dobrze, ale chciałoby się czegoś więcej, jakiegoś zaskoczenia.

Ponarzekam sobie na tę mangę pod spoiler tagiem – a co!
 kliknij: ukryte 
Wszystko, co robią tu postacie jest bezcelowe:
- Levi, Farlan oraz Isabel otrzymują misję wykradzenia dokumentów, z której nic nie wynika, bo Erwin wszystko wcześniej rozegrał. Z całego tego wątku wynika wyłącznie, że Erwin jest sprytny.
- Przez pół tej mangi truje się czytelnikom, że misja zwiadowcza jest super­‑ważna i musi zakończyć się sukcesem; patrząc na to, co dzieje się pod koniec, to zakończyła się zdecydowaną porażką, bo okazała się zbyt wrażliwa na warunki pogodowe. Czy są tego jakieś konsekwencje? Żadnych, nie pada nawet słowo komentarza.

Pozostała treść też jest bezcelowa:
- Farlan i Isabel to chodzące trupy, co jest boleśnie oczywiste od początku. Mają najpierw wzbudzić sympatię, a potem umrzeć.
- Character arc Levia sprowadza się do tego, że mowa Erwina na końcu była widać wyjątkowo przekonująca. W Leviem nie zmienia się nic aż do ostatniej sceny, gdy atakuje Erwina, zgłaszając wyjątkowo trafne uwagi dotyczące faktu, że Erwin używał jego grupy jako marionetek. Erwin najbezczelniej w świecie zmienia temat i zaczyna prawić o ideałach Korpusu zwiadowców. Z nieba spada promień światła i Levi jest odmieniony. Tadaa!

I owszem. Wcześniej nie zwróciłem uwagi chyba dlatego, że już je znałem, więc nie notowałem, czy się pojawiło, czy nie i przyjąłem, że jest normalnie. Teraz spojrzałem na pierwszą stronę z listą postaci: imię­‑nazwisko, imię­‑nazwisko, imię­‑nazwisko, itd., Levi.

Chodzi mi o to, że autor karze nam wierzyć, że nazwisko bohatera ludzkości – kapitana Leviego, nie było powszechnie znane. Że w świecie, gdzie jak u nas we wszystkich rejestrach urzędniczych figuruje imię i nazwisko, jakimś cudem nie przedarło się to do powszechnej świadomości, w szczególności  kliknij: ukryte  do świadomości Mikasy. Taki stan nie ma racji bytu, tym bardziej, że powodu, aby to ukrywać, nie było, ani nikt nie sugeruje, że ktoś coś ukrywał.

Zapewne znałem z Sieci, nikt tego nie traktował jako tajemnicy. Dokładniej sobie nie przypomnę. Faktycznie, wygląda na to, że autor to ukrywał, co nie ma najmniejszego sensu w świecie przedstawionym, gdzie wszyscy używają imienia i nazwiska.

Nie postrzegałem tego jako spojler, nazwisko znałem od zawsze. Ogólnie wydaje się absurdalne, aby traktować to jako tajemnicę przy przedstawianiu świata, w którym nazwiska funkcjonują mniej więcej tak jak w naszym. Uważna lektura wydaje się jednak sugerować, że było to celowe. Nie mi oceniać, na jakie absurdalne pomysły może wpadać autor, więc poproszę o usunięcie. I tak nie było to w recce do niczego potrzebne.

Dodam, że „Zostałam bóstwem!?” wydaje mi się też najbliższe w znaczeniu do oryginalnego „Kami­‑sama hajimemashita”.

Po zwróceniu uwagi sam zwątpiłem i pogrzebałem chwilę: PWN twierdzi, że można dublować pytajniki i wykrzykniki w celu oddania silnego tonu uczuciowego wypowiedzi.

Manga ciekawa, choćby przez szatę graficzną – nawiązania do kubizmu są ewidentne. Poza tym epatuje groteską, surrealizmem i brzydotą. Czy ma w tym jakiś cel… chyba nie za bardzo. Jest tu rodzaj przesłania, że patologiczne zachowania głównego bohatera są odbiciem ukrywanych aspektów społeczeństwa, w którym żyje, ale manga nie podkreśla tego specjalnie, poza tym to banał.

Fabuła jest raczej dodatkiem do warstwy graficznej i atmosfery ohydy oraz zgrozy. Atmosfery ohydy oraz zgrozy nie uważam za specjalną wartość samą w sobie, a tutaj wydaje się upychana nieco na siłę, ile się da. Niemniej grafika jest na tyle intrygująca, że całość się broni

Oj, grzeszą, nie jestem tylko pewien, czy szkalują takimi żarcikami „One Piece”, „Abarę”, czy oba. To w shounenach postacie zwykle rzucają okrzyki zdradzające ich stan emocjonalny i charakter, ale niemal pomijalne, jeśli chodzi o konstrukcję świata. W „Abarze” jeśli ktoś się odzywa, to ponieważ potrzebuje/udziela konkretnej informacji. Zwykle nikt później tej informacji nie powtórzy, więc trzeba morderczo uważać przy śledzeniu akcji.

Dla mnie, gdyby zignorować fabułę „Abary”, to niewiele z tej mangi zostaje – ot, taka stylowa siekanka. Przypomina mi to mocno sytuację z grą „Dark Souls”, gdzie spora część graczy nie zauważa, że jakaś fabuła w ogóle jest, a równolegle istnieje kilka kanałów na YouTube poświęconych wyłącznie analizowaniu przebiegu wydarzeń, jakie tam zaszły.

W „Blame!” fabuła faktycznie jest pomijalna, ot, chłopina błąka się po megastrukturze i po drodze tłucze z niemiłymi paskudami (to nie krytyka, ubóstwiam owo błąkanie się). W „Knigts of Sidonia” póki co tłuką się z niemiłymi kosmitami i zaprzyjaźniają z kolegami/lovercraftowskimi okropnościami, ale za to nigdzie się nie błąkają (to już krytyka jest). To „Abara” jak na Tsutomu Nihei'a zawiera fabuły zgoła nieprawdopodobne ilości.

Dobra, po tym, jak mi na to zwróciłeś uwagę, zaczął mnie ten brak irytować, więc uzupełniłem recenzję o akapit na temat grafiki. Jest zdecydowanie kompletniej.

Wiem, to prawda, nawet przyznałem się do tego błędu w poście powyżej, stwierdzając, że to aspekt poboczny, ale trzeba było skreślić kilka zdań, a ja poszedłem na łatwiznę. Na Costly'ego powoływałem się tylko co do fragmentów jego recenzji dotyczących treści, nie formy, zresztą animację serialu opisał całkowicie wyczerpująco. Podsumowując: przyjmuję połajankę – zasadna.

Z grafiką zastanawiałem się, czy się rozpisywać, czy nie. Doszedłem do wniosku, że jest na tyle mainstreamowo, że nie warto. Po namyśle faktycznie, dobrze byłoby skreślić kilka zdań, ograniczenie się do stwierdzenia, że jest dobrze, było wybitnie leniwe. Zdecydowanie nie zgadzam się jednak z opinią, że jest to dla mangi „kluczowe”. Dla niektórych jest, dla innych nie. Dla tej to informacja poboczna.

O elementach ecchi w recenzji trochę jednak jest, parafrazując samego siebie: w pierwszych tomach wiele jest zwyczajnych życiowych sytuacji, w trakcie których pojawiają się przelotnie majtki (wprost napisane, jaki poziom ecchi obserwujemy), co jest jak uważam bardzo dobrze zrealizowane. Krytykujesz mnie, że narzekam na sytuacje będące pretekstem do ecchi, ale wymieniając je wskazuję, z jakim poziomem ecchi mamy do czynienia w dalszej części. Porównuję też dalsze rozdziały tej mangi do doujinshi, co ma sugerować czytelnikowi, jak traktowane są postacie. Ba, cała moja krytyka tego aspektu opiera się na opinii, jest to ecchi zbyt zdziczałe. Czytam teraz dla porównania recenzję anime Costly'ego – jest tam na ten temat mniej niż w mojej recenzji.

Zwracam też uwagę, że w moim tekście są 3 akapity: o aspekcie przygodowym, komediowym i ecchi. Sugeruje to, że te aspekty są w miarę równo ważne odbijając moje przekonanie, że tak jest w istocie. Więcej, akapit 1 i 5 rozwijają moją tezę, że na kluczowa w odbiorze tej mangi jest realizacja jej głównej idei: głównego bohatera – króla demonów. Jeśli ktoś uważa, że jest to manga ecchi w której ecchi jest najważniejsze to i owszem – ten tekst nie spełnia swojej funkcji. Moje założenia są inne i patrząc po recenzji Costly'ego nie jestem w tym przekonaniu odosobniony.

Ostatnia uwaga w tym przydługim poście: w początkowym fragmencie tekstu otwarcie nawołuję do przeczytania recenzji Costly'ego. Nie bez powodu, chciałem, aby te recenzje się uzupełniały.

Ciekawa opinia, po części się zgodzę – język może sprawiać takie wrażenie. Zasadne jest pytanie, jak było w oryginale, niestety nie mamy do niego dostępu. Jednak, nawet jeśli tak było, to czy taki język zasługuje na krytykę? Obserwujemy w końcu świat wykreowany przez autora, a jego postacie mówią takim językiem, jakim mu się podoba. Nie wiemy jak wygląda język potoczny i dziecięcy w świecie tak silnie zmilitaryzowanym jak ten w Shingeki­‑no Kyojin. Oczekuje się, że były prosty, potoczny i wulgarny (jak na nasze standardy), ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby autor (i pośrednio tłumacz), nasze oczekiwania rozbijał.

Pamiętajmy też, że po przeczytaniu pierwszego tomu mamy dostęp do niewielkiej próby z tego języka, a jako że ten jest różnorodny, trudno o pewną opinię.

Czego za mało widzę w tym tomie, to klimatu, który wyróżniałby sposób komunikacji postaci, ten świat jest w końcu bardzo specyficzny. Ten wydawał mi się niemal identyczny jak np. w Fullmetal Alchemist, gdzie panuje przecież zdecydowanie inny nastrój. W tym przypadku nie można winić oryginału, bo to rzecz tak specyficzna i kulturowo osadzona, że tłumacz musi to wykreować praktycznie od podstaw. Paradoksalnie sztywność niektórych fraz w tym pomaga, dodając im specyfiki właśnie. Jest to w końcu świat trzymany w żelaznym rygorze, można sobie wyobrazić, że postacie trzymają go nawet w kryzysowych sytuacjach, i nawet kosztem efektywności.

Atakuje znienacka swoją jakością ta manga. Na pierwszy rzut oka wydaje się wstępem do kolejnego seryjnego shounena, czyli: przedstawiamy wstępnie świat i bohaterów oraz rzucamy historyjką, która ma przybliżyć klimat całości. Stąd niedowierzanie, kiedy autor serwuje duży zwrot akcji, po czym zdradza większość życiorysu głównych postaci. Ciężko by się spodziewać takiej intensywności fabuły i emocji, połączonej z psychologiczną wnikliwością. To nieprzygotowanie wyraźnie zwiększa moc oddziaływania tego tomiku, ale nawet bez tego sprawowałby się nieźle.

Nie wykluczałbym do końca, że miał być to wstęp do dłuższej historii, ale niezależnie od intencji sprawuje się bardzo dobrze jako oddzielna historia.

Stosunek do zniewieściałości bohaterów zależy głównie od tego, czy ktoś kupuje tę estetykę, czy nie. Powiedzenie „bardziej wymagające osoby będą tym poważnie rozczarowane” nie oddaje istoty rzeczy. Autorka ma prawo przedstawić sfeminizowanych mężczyzn – istnieją w końcu tacy, zresztą to fikacja literacka, ważne, że koncept jest sensowny. Skoro już tacy są, to połączenie emocjonalnego patrzenia na świat z typowo męską niechęcią do mówienia o własnych uczuciach może prowadzić do efektów zaprezentowanych w mandze.

Tylko niech mnie nikt nie oskarża o pochwałę fabuły tej mangi! Jest przewidywalna i głupia, ale to problem wykonania, nie estetyki. Dla mnie główną jej wartością jest właśnie ten (minimalnie) oryginalny koncept, no i portrecik środowiska artystycznego, do którego gejostwo pasuje jak ulał (obleśny śmiech).

Mimo tych różnic w odbiorze pod ostatnim akapitem C.S podpisuję się rekami i nogami. 6/10

Toteż skrytykowałem tłumaczenie Gainaxu właśnie. Nie oszukujmy się – tłumaczeniem zajmują się inni ludzie, niż pisaniem fabuły (ci mogą nawet nie znać angielskiego, znając japończyków), więc niezamierzona wtopa była całkiem możliwa.

Bardzo „ósemkowata” ta manga. Wszystkie jej aspekty są mocno ponadprzeciętne, lektura sprawia dużą przyjemność, ale nie ma niczego na tyle charakterystycznego, aby trwale wbiło się w pamięć. Niemniej bardzo zacna lektura obyczajowa, realistyczna psychologicznie i niezwykle szczegółowo narysowana.