Tanuki-Manga

Wydawanie antologii z fanowskimi komiksami inspirowanymi mangą, ma już w Polsce swoją tradycję, zapoczątkowaną podczas bydgoskiego Festiwalu Komiksu Japońskiego Reanimation 3. Wtedy to ogłoszono konkurs na taki komiks, zaś dziesięć najlepszych prac opublikowano drukiem w zbiorku wydanym nakładem wydawnictwa Kasen. Rok później całość powtórzono. Później ukazała się jeszcze jedna, niezwiązana już z konwentem antologia (przynajmniej tak twierdzą niektórzy, sam jej na oczy nie widziałem). Po drodze zaliczyliśmy jeszcze dwa numery magazynu „Otaku Max Manga”, gdzie tego rodzaju prace stanowiły część asortymentu. Do idei powróciło wydawnictwo JPF, by wspólnie z organizatorami imprezy poświęconej kulturze japońskiej – Japan Fest – zorganizować podobny do reanimkowego konkurs. Efekty dwóch kolejnych edycji tego konkursu wydano drukiem w pojedynczym zbiorku.

Znalazło się tu dziesięć najlepszych prac z obydwu konkursów. Tematem przewodnim pierwszego byli samuraje i kodeks bushido, drugiego zaś liczba „2”. Otwierający całość Ten autorstwa Anny Janowskiej to bez wątpienia najlepsza rzecz w tej antologii. Zgrabnie zamknięta w całości, sprawnie narysowana i ozdobiona błyskotliwym i humorystycznym zakończeniem, jakiego pewnie nikt by się nie spodziewał. Króciutkie Ich dwóch autorstwa Lucjana Pakulskiego i Piotra Rusewicza to dobrze narysowana i poruszająca historia. Brzemię, które także narysował Lucjan Pakulski, zaś fabułę stworzył Mikołaj Szubert, to nieźle pokazany dramat, który jednak wyraźnie „dusi się” na tych dwunastu stronach i mógłby spokojnie zostać rozwinięty do większych rozmiarów. O dziwnej impresji pt. Projekcja nr 2 trudno mi cokolwiek napisać, gdyż nie bardzo rozumiem, o co autorce, Annie Materek, chodziło.

Tetsuo i Matsuja. To tylko gra wydaje się ciut chaotyczne, ale końcówka wyjaśnia wszystko. Ten komiks Anny Jarmołowskiej szpeci wyjątkowo paskudny błąd ortograficzny („mósi”). Dwie monety Justyny Oleksiak przy nie najgorszej kresce zahaczają o banał, operując tak ogranym i przewidywalnym pomysłem, że szkoda go do tego przyzwoicie wszak narysowanego komiksu. U.S. Samuray Tomasza Kleszcza to zaledwie prolog do dłuższej historii co z tego, że dobrze narysowany, skoro czytelnik ma wrażenie ucięcia opowieści bez żadnego logicznego końca. Napad Marty Kuziów to dla odmiany kolejny dowód na to, że są autorzy, którzy potrafią narysować przyzwoitą spójną miniaturkę. Trochę tu z kolei nawalił druk. Samurai RLZ!, za które odpowiada Marta Szudyga, to zbiór kilku „pasków” opowiadających o perypetiach dwójki młodych kandydatów na samurajów. Wieńczący antologię …powiedzmy, że to był podwójny wybuch gazu Tomasza Kleszcza cierpi na dokładnie tę samą przypadłość, co U.S. Samuray – wyrwany z kontekstu kawałek historii, co gorsza tym razem chyba ze środka. Kreska jednak jest wyraźnie słabsza od poprzednika.

Zwraca uwagę, że choć wśród twórców lekką przewagę mają panie, próżno w tej antologii szukać klimatów shoujo. Tylko jedna z prac, na dodatek autorstwa męskiego, zawiera wątek romantyczny (Brzemię). Odnalezienie się w konwencji krótkiej formy nie wszystkim udało się w pełni, najlepiej wypadły pod tym względem Anna Janowska i Marta Kuziów. Historie ich autorstwa tworzą logiczne konstrukcje, z wstępem, rozwinięciem i zakończeniem, zamykając się w powierzonych im stronach i nie wypychając się rozpaczliwie na zewnątrz. Najgorzej z kolei odnalazł się w tej formie Tomasz Kleszcz, który chyba znalazł się tu tylko dzięki sprawnej kresce, bo żadnego z dwóch zawartych tu urywków nie da się nazwać miniaturką.

Antologia prezentuje poziom ciut wyższy od wydanych w latach 2004­‑2005 zbiorków Kasenu: znalazła się tu właściwie tylko jedna rzecz, sprawiająca wrażenie niepasującej do całości (dziwacznie awangardowa Projekcja nr 2), reszta tworzy względnie spójną całość, bez drastycznych różnic w poziomie poszczególnych twórców. Oczywiście gołym okiem da się odróżnić wyrobioną kreskę (Ten, Brzemię) autorów, którzy najwyraźniej rysują już dłużej, od tych, którzy zdają się dopiero szukać własnego stylu (Tetsuo i Matsuja. To tylko gra). Mimo to całość czyta się dość dobrze.

Pochwalić wypada ideę, natomiast sposób realizacji przez wydawcę pozostawia trochę do życzenia. Okładka nie należy do szczególnie przyciągających wzrok, zaś format jest niewielki, klasycznie tomikowy (dla porównania, antologie Kasenu były dwukrotnie większe). Druk jest dobry, jedynie niektóre kadry Napadu prezentują się ciut niewyraźnie (co pozwala przypuszczać, że wina leży po stronie autorki, nie zaś wydawcy). Nie było tu chyba także korekty, a raczej każdy z autorów robił ją na własny rachunek. Mimo to większość błędów to: interpunkcja, ortografia nie straszy tak bardzo, jak można by się obawiać. Docenić warto fakt, że zbiorek ten można legalnie, za darmo pobrać też z sieci. Ogólnie samą antologię oceniam jako dobry produkt, miejmy nadzieję, że nie ostatni taki na naszym rynku.