Tanuki-Manga

Niedługo po przyjeździe do rodzinnego miasta swojej matki, Kouichi Sakakibara trafia na kilka miesięcy do szpitala. Powodem tego jest nawrót odmy opłucnowej, na którą cierpi od dłuższego czasu. A ponieważ źródło choroby jest bardzo niejasne, lekarze ograniczają się do leczenia objawów i monitorowania jego stanu zdrowia. Kouichi zdążył się już przyzwyczaić do konieczności przebywania w szpitalach i bardziej niż choroba irytuje go to, że ominęło go rozpoczęcie roku szkolnego. Nie jest jednak pozostawiany sam sobie – często odwiedza go rodzina, zaprzyjaźnia się też z jedną z pielęgniarek. Wizytę składa mu także delegacja z jego nowej klasy, żeby dowiedzieć się, jak się czuje i kiedy wyjdzie ze szpitala. Wtedy też Kouichi po raz pierwszy zauważa, że jego przyszli koledzy zachowują się dziwnie, a zadawanym przez nich pytaniom daleko do typowych.

Niepokój zaczyna się w nim budzić dopiero wraz z powrotem do zwykłego życia. Kouichi stopniowo odkrywa, że atmosfera w jego nowej klasie jest nerwowa, a pozostali coś przed nim ukrywają. W dodatku spotyka znowu tajemniczą dziewczynę z przepaską na oku, którą poznał wcześniej w nietypowych okolicznościach w szpitalnej windzie. Co dziwne, wydaje się, że tylko on ją dostrzega. Pozostali uczniowie i nauczyciele zachowują się, jakby jej nie widzieli ani nie słyszeli, a na pytania na jej temat reagują dziwnie, zupełnie jakby nie istniała. A to wszystko prowadzi do dwóch możliwych wyjaśnień. Albo nie tylko z płucem, ale też z głową głównego bohatera jest coś nie w porządku i widzi kogoś, kogo tak naprawdę nie ma, albo też wszyscy pozostali są w jakiejś irracjonalnej i pozornie bezsensownej zmowie. Obie te opcje są równie nieprawdopodobne, więc Kouichi postanawia samodzielnie dowiedzieć się, co takiego ukrywają otaczające go osoby. Ciekawość jest jednak słusznie nazywana pierwszym stopniem do piekła i niedługo potem bohater staje się świadkiem tragicznej śmierci osoby z jego klasy. To zaledwie początek spowodowanej klątwą spirali śmierci, za której rozpoczęcie będzie wkrótce obwiniany.

Another to typowy przykład azjatyckiego horroru. Nastrój grozy jest budowany głównie przez otaczające bohaterów tajemnice i odkrywane krok po kroku kolejne fakty, zaś kolejne odpowiedzi nie zawsze są podawane wprost i często prowadzą do kolejnych zagadek. Działa to całkiem nieźle, a nastrój zagubienia i zaszczucia udziela się także czytelnikom. Co ciekawe, efekt ten nie traci na sile nawet pod koniec, gdy już prawie wszystkie tajemnice zostaną wyjaśnione. Jednocześnie manga unika największej wady japońskich dreszczowców, jaką jest ukazanie przeznaczenia jako ostatecznej siły, przeciwstawianie się której może prowadzić do jeszcze większego zła. Ten schemat zostaje częściowo złamany i właśnie poddanie się losowi jest najgorszym możliwym wyjściem, prowadzącym wprost do śmierci. A choć całkowite pokonanie klątwy ciążącej nad bohaterami może być niemożliwe, ograniczenie jej skutków wydaje się znajdować w zasięgu ich możliwości. Na pewno zaś jest o wiele lepszym pomysłem niż bierne czekanie na zgon kolejnej osoby.

Z drugiej strony Another bardzo oszczędnie operuje makabrą i śmiercią. Osobom, które chciałyby policzyć ofiary na palcach, pewnie nie wystarczyłoby ich nawet po zdjęciu skarpetek lub zaproszeniu do pomocy paru znajomych, ale wynika to wyłącznie z faktu, że klątwa atakuje kolejne osoby już od ćwierćwiecza. W dodatku sposób, w jaki oddziałuje ona na ludzi, jest bardzo trudny do przeniknięcia. Ewidentnie stanowi źródło wypadków, ale sposób wybierania ofiar jest niejasny, choć najczęściej dotyka osoby słabe psychicznie, zagubione w życiu lub roztargnione. W efekcie trudno oprzeć się wrażeniu, że przynajmniej część zgonów jest samospełniającą się przepowiednią, a ofiary ponoszą przynajmniej częściową odpowiedzialność za własną śmierć. W dodatku klątwa manipuluje wspomnieniami wszystkich, których dotyka, co poważnie utrudnia zdobycie informacji mogących pomóc w jej powstrzymaniu. Zagadkowy pozostaje również powód, dla którego zabija, oraz to, że dobór i liczba ofiar wydają się tak bardzo przypadkowe. Nie przypominam sobie ani jednej sceny, która choćby próbowała poruszyć te kwestie.

Sposoby uśmiercania bohaterów są mało efektowne, zazwyczaj to tragiczne wypadki, zasłabnięcia i samobójstwa, których przedstawienie ogranicza się do poinformowania bohaterów kto, kiedy i jak zginął, lub pokazania na jednym z kadrów martwego ciała. Scen zasługujących na miano makabrycznych jest zaledwie kilka, ale wątpię, by mogły przyprawić choćby o szybsze bicie serca osoby mające za sobą produkcje pokroju Oszukać przeznaczenie lub Omenu. Czytelnicy oczekujący groteskowych scen zgonów, z których zasłynęło anime Another z 2012 roku, nie znajdą ich tutaj zbyt wiele.

Postacie to dość typowa, choć niezbyt liczna mieszanka. Kouichi Sakakibara jest dociekliwym i poważnym chłopcem, mocno doświadczonym przez życie z powodu śmierci matki, własnej choroby i braku wsparcia ze strony zajętego karierą ojca. Wszystko to sprawia, że wydaje się dojrzalszy i bardziej samodzielny niż jego rówieśnicy. Ma również zaskakującą wewnętrzną siłę, przydającą się w obliczu nadnaturalnych wydarzeń. Druga z głównych postaci – Mei Misaki – jest tajemniczą i pogodzoną z losem dziewczyną o równie tragicznej jak Kouichi przeszłości, o której cały czas przypomina choćby opatrunek na lewym oku. Co ważne, oboje mają bardzo mocne osobiste powody, by walczyć z klątwą, przez co ich zachowanie i decyzje sprawiają wrażenie naturalnych. Z drugiej strony poznajemy ich trochę za słabo, a ich charaktery zostały zbudowane z połączenia kilku powszechnych w mangach motywów, przez co nie są zapadającymi w pamięć osobowościami. To samo można zresztą powiedzieć o pozostałych postaciach, których charaktery można odgadnąć po samym wyglądzie. Chyba jedynymi wyróżniającymi się osobami są ciotka głównego bohatera – Reiko, będąca dla niego niemal jak matka, oraz bibliotekarz Tatsuji Chibiki, który od lat bezskutecznie stara się powstrzymać klątwę.

Projekty postaci dzięki dość realistycznej anatomii i dopracowanym fryzurom są łatwe do rozpoznania i wyróżniają się na tle innych mang. Okazjonalnie pojawiają się tła o fotograficznej szczegółowości, ale na większości stron są one zauważalnie prostsze i bardziej czytelne. Wnętrzom brakuje jednak wyrazistości i elementów charakterystycznych, w czym wiodą prym sterylne pomieszczenia szkolne. Rysunek jest utrzymany przez większość czasu w bardzo jasnej tonacji, tylko podczas dramatycznych lub nasyconych emocjami scen staje się ciemniejszy i mocniej cieniowany, w stylu typowym dla mangowych horrorów.

Another jest całkiem niezłym horrorem dla młodzieży, stawiającym nie na brutalność, lecz na niepokojący klimat i liczne tajemnice. Dzięki temu może przypaść do gustu także miłośnikom kryminałów, choć prowadzone tu śledztwo toczy się na dość abstrakcyjnych zasadach i daleko mu do typowego poszukiwania sprawcy. Tym bardziej, że wśród bohaterów trudno wskazać osobę zasługującą na miano czarnego charakteru i praktycznie wszyscy są w jakimś stopniu ofiarami nadprzyrodzonej bezosobowej siły, szalejącej w mieście.